Đại cương
Que cấy tránh thai là chế độ tránh thai dùng một hay các que nhỏ như que diêm chứa hormone progesterone cấy vào dưới da. Sau khi được đưa vào cùng da dưới cánh tay, các que cấy sẽ phóng thích dần dần lượng hormone vào thân thể phát triển chức năng ngừa thai kéo dài có thể lên đến 5 năm. Hormone sử dụng trong que cấy tránh thai là progesterone : levonorgestrel hay etonogestrel. Số lượng que cấy có thể từ 1 đến 6 que tùy loại.
CHỈ ĐỊNH
Các đàn bà trong tuổi sinh nở muốn chọn giải pháp tránh thai có hiệu suất cao trong nhiều năm.
CHỐNG CHỈ ĐỊNH
1. Chống chủ trị tuyệt đối
– Có thai.
– Đang bị ung bứu vú.
2. Chống chủ trị tương đối
– Đang bị thuyên tắc tĩnh mạch sâu, thuyên tắc phổi.
– Đang bị lupus ban đỏ hệ thống và có kháng thể kháng phospholipid (hoặc không làm xét nghiệm).
– Ra máu âm đạo thất thường chưa được kết luận nguyên cớ .
– Đã từng bị ung bứu vú và không có biểu hiện tái phát trong vòng 5 năm trở lại .
– Xơ gan mất bù có suy giảm chức năng gan trầm trọng, hoặc u gan (ko kể tình huống tăng sinh lành tính dạng nốt – benign focal nodular hyperplasia).
– Không tiếp nối sử dụng nếu người tiêu dùng :
+ Đã từng hoặc đang bị tai biến huyết quản não hoặc thiếu máu cơ tim.
+ Đau nửa đầu có kèm hoa mắt .
THỜI ĐIỂM CẤY THUỐC TRÁNH THAI
1. Khách hàng chưa sử dụng giải pháp tránh thai (BPTT).
– Ngay khi đang có kinh hoặc trong 7 ngày đầu (hoặc trong vòng 5 ngày đầu đối với Etonogestrel implant) của vòng kinh.
– Ở bất cứ thời điểm nào nếu biết chắc là không có thai. Nếu đã quá 7 ngày (hoặc nếu quá 5 ngày đối với Etonogestrel implant) diễn ra từ mở màn hành kinh cần tránh giao hợp hoặc sử dụng thêm BPTT cung ứng trong 7 ngày Sau đó .
– Vô kinh: bất cứ thời điểm nào nếu có thể chứng minh không có thai, cần tránh giao hợp hoặc sử dụng thêm BPTT cung ứng trong 7 ngày Sau đó .
– Sau sinh và cho con bú hoàn toàn hoặc đầy đủ hoàn toàn
+ Trong vòng 6 tuần sau sinh và đang cho con bú: chỉ sử dụng thuốc cấy một tự dưng còn BPTT nào khác.
+ Từ 6 tuần đến 6 tháng, vô kinh: bất cứ khi nào .
+ Nếu có kinh lại sau 6 tuần: như tình huống hành kinh đơn giản .
– Sau sinh cho bú không hoàn toàn
+Trong vòng 6 tuần sau sinh: chỉ sử dụng một tự dưng còn BPTT nào khác.
+ Sau 6 tuần
+ Nếu chưa có kinh lại: bất cứ khi nào nếu cứng cáp là không có thai, người tiêu dùng cần sử dụng một giải pháp tránh thai cung ứng trong 7 ngày Sau đó .
+ Nếu đã có kinh lại: như tình huống hành kinh đơn giản .
– Sau sinh, không cho con bú
+ Dưới 21 ngày: bất cứ khi nào .
+ Từ 21 ngày trở đi và chưa có kinh: bất cứ thời điểm nào nếu có thể chứng minh không có thai, cần tránh giao hợp hoặc sử dụng thêm BPTT cung ứng trong 7 ngày Sau đó .
+ Nếu đã có kinh lại đơn giản : như tình huống hành kinh đơn giản .
– Ngay sau phá thai hoặc sẩy thai
+ Trong vòng 7 ngày sau phá thai, sẩy thai: có thể cấy thuốc tức khắc .
+ Sau 7 ngày: bất cứ thời điểm nào nếu có thể chứng minh không có thai, cần tránh giao hợp hoặc sử dụng thêm BPTT cung ứng trong 7 ngày Sau đó .
– Sau sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp : sử dụng thuốc cấy trong vòng 7 ngày đầu của kỳ kinh Sau đó (vào trong vòng 5 ngày đối với Etonogestrel implant) hoặc trong bất cứ thời điểm nào nếu cứng cáp là không có thai. Cung cấp các BPTT cung ứng hoặc thuốc tránh thai trong tiến trình chờ cấy thuốc.
– Ngay sau khi lấy thuốc cấy nếu muốn cấy tiếp.
2. Khách hàng đang sử dụng BPTT nội tiết
– Sẽ được cấy tức khắc nếu đang sử dụng liên tiếp và đúng cách hoặc nếu biết chắc là không có thai, vào thời điểm tái lại mũi tiêm.
3. Khách hàng đang sử dụng BPTT không nội tiết (không hẳn DCTC) sẽ được cấy thuốc
– Sẽ được cấy tức khắc nếu đang sử dụng liên tiếp và đúng cách hoặc nếu biết chắc là không có thai. Nếu đã quá 7 ngày diễn ra từ mở màn hành kinh cần tránh giao hợp hoặc sử dụng thêm BPTT cung ứng trong 7 ngày Sau đó .
4. Khách hàng đang sử dụng DCTC (kể cả DCTC phóng thích levonorgestrel) sẽ được cấy thuốc
– Trong vòng 7 ngày trước tiên của vòng kinh, có thể lấy DCTC ở thời điểm này.
– Bất kỳ khi nào nếu biết chắc là không có thai:
– Nếu đã quá 7 ngày diễn ra từ mở màn hành kinh và đã có giao hợp : cần lấy DCTC vào chu kỳ sau.
– Nếu đã quá 7 ngày diễn ra từ mở màn hành kinh và không giao hợp : cần tránh giao hợp hoặc sử dụng thêm BPTT cung ứng trong 7 ngày Sau đó .
Nếu DCTC chính là giải pháp cung ứng , cần lấy DCTC vào chu kỳ sau.
– Nếu vô kinh hoặc ra máu không theo chu kỳ: xem hướng dẫn dành
cho đàn bà vô kinh.
QUI TRÌNH KỸ THUẬT
1. Tư vấn
– Lắng nghe và mày mò ý định của người tiêu dùng về thuốc cấy tránh thai.
– Hiệu quả, ưu, nhược điểm (có thể khó lấy ra). Biện pháp không có chức năng phòng tránh nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục (NKLTQĐTD) và HIV/AIDS.
– Cho người tiêu dùng biết các chức năng phụ có thể gặp, không giống nhau là ra máu thất thường .
– Khách hàng có thể đến khám lại bất cứ khi nào khi có luận điểm hoặc muốn tháo que cấy tránh thai.
– Không phải là BPTT lâu dài , Levonorgestrel implant có chức năng trong 5 – 7 năm, Etonogestrel implant có chức năng trong 3 năm.
2. Thăm khám
– Hỏi kỹ tiền sử để phát hiện chống chủ trị (dùng bảng kiểm).
– Khám năng lực toàn thân (cân, đo áp huyết , khám vú, khám gan, khám vàng da không?).
– Khám phụ khoa: phát hiện khối u sinh dục, để loại trừ có thai, ra máu không rõ nguyên cớ . Trong tình cảnh xét nghiệm nước giải để thử thai không sẵn có, có thể biểu hiện là ”không có thai” lệ thuộc những tín hiệu lâm sàng
– Xét nghiệm: chức năng gan, bilan Lipid, Pap’s mear, siêu thanh phụ khoa.
3. Kỹ thuật cấy Etonogestrel implant
– Sát khuẩn da vùng định cấy (mặt trong cánh tay không thuận).
– Trải săng vải có lỗ vùng định cấy.
– Gây tê vùng định cấy bằng Lidocain 1% dọc đường cấy.
– Lấy ống cấy vô khuẩn ra khỏi vỏ hộp (tuân thủ chế độ không chạm trong thủ thuật).
– Kiểm tra bằng mắt thường xem que cấy có trong kim không.
Đặt que cấy bằng cách đâm kim ngay dưới da và vừa đẩy vừa dùng đầu kim nâng mặt da lên.
– Giữ nguyên pít tông tại chỗ và kéo ống cấy về phía ngược lại , que thuốc cấy sẽ nằm lại trong cánh tay.
– Kiểm tra kiểm tra xem que thuốc đã được cấy nằm dưới da.
– Băng ép bằng gạc vô khuẩn. Tháo băng sau 24 giờ.
– Ghi phiếu theo dõi cấy que: ngày cấy, vị trí cấy thuốc, ghi họ tên người cấy.
4. Theo dõi sau cấy que
– Hẹn người tiêu dùng quay trở lại trong vòng tuần lễ đầu xem có nhiễm khuẩn không.
– Sau đó , người tiêu dùng có thể đến khám lại bất cứ khi nào khi có luận điểm hoặc muốn tháo que cấy tránh thai.
5. Kỹ thuật tháo
– Sát khuẩn.
– Trải săng vải.
– Gây tê tại chỗ đầu dưới que cấy.
– Rạch da khoảng 2 mm ngay đầu que nơi đã gây tê.
– Dùng tay nắn cho đầu que lộ ra chỗ rạch.
– Dùng 1 kẹp nhỏ kẹp đầu que cấy, kéo nhẹ ra.
– Sau khi tháo que xong, sát khuẩn, băng lại. Tháo băng sau 24 giờ
Item :153
Que cấy là phương pháp tránh thai dùng một hay các que nhỏ như que diêm chứa hormone progesterone cấy vào dưới da. Sau khi được đưa vào cùng da dưới cánh tay, các qu
