Rối loạn lipid máu và đại cương các thuốc điểu trị

Đánh giá

Rối loạn lipid máu và đại cương các thuốc điểu trị

Rối loạn lipoprotein và đại cương một số nhóm thuốc chữa trị

Rối loạn lipoprotein là gì?

Trong máu, lipid ở dạng lipoprotein hòa tan được vận chuyển đến các tổ chức , cơ quan trong cơ thể . Lipoprotein có 5 loại khác nhau như sau (theo tỷ lệ ):

  • Hạt vi thể dưỡng chấp (chylomicron)
  • Lipoprotein tỷ lệ quá thấp (VLDL)
  • Lipoprotein tỷ lệ thấp (LDL)
  • Lipoprotein tỷ lệ nhàng nhàng (IDL)
  • Lipoprotein tỷ lệ cao (HDL)

Các lipoprotein trong máu luôn ở trạng thái thăng bằng động tùy theo ý định thay đổi tư thế của các cơ quan, tổ chức trong cơ thể và lý lẽ ăn.

Tăng Lipoprotein máu có thể do một số nguyên do :

  • Hấp thu rất nhiều lipid từ thức ăn
  • Một số yếu tố làm tăng tổng hợp Lipoprotein, ví dụ như thuốc tránh thai, corticoid,..
  • Tăng hoạt tính của các enzym tổng hợp lipid trong cơ thể .

Một số nhóm thuốc chữa trị tăng lipoprotein

Trong phiếu thành tựu xét nghiệm máu thường quy, thường sẽ có các chỉ số ảnh hưởng đến rối loạn lipid máu như Cholesterol (3.9-5.2 mmol/l), triglycerid (<2.3 mmol/l), HDL- C ( > 0,9 mmol/l), LDL- C (< 3,9 mmol/l). Từ các thành tựu xét nghiệm này kết hợp với hiện tượng lâm sàng và cận lâm sàng khác, bác sỹ có thể kết luận xem người bệnh có bị rối loạn lipid máu hay không. Sau đó là một số nhóm thuốc chữa trị rồi loạn lipid máu thường được sử dụng trên lâm sàng.

Dẫn xuất statin

Đây là nhóm chất được sử dụng phổ biến để chữa trị rối loạn lipid máu. Gồm có: simvastatin, lovastatin, atorvastatin, rosuvastatin, pravastatin, fluvastatin,..

Cơ chế tác dụng : Các statin ức chế tranh giành với enzym HMG-CoA reductase, làm giảm quá trình tổng hợp cholesterol. Mặt khác, thuốc cũng làm tăng LDL-receptor ở màng tế bào, giúp nhập LDL vào trong tế bào và vứt bỏ lipid qua enzym ở lysosom. Hiệu lực của các thuốc trong nhóm khác nhau và dựa dẫm vào liều dùng.

Các statin làm giảm nồng độ LDL-C từ 24-45% theo liều, làm tăng nồng độ HDL-C 5-15%, từ đó là m giảm tỷ lệ LDL/HDL và cholesterol toàn phần/HDL.

Chỉ định: các statin được sử dụng để chữa trị tăng cholesterol nguyên phát kết hợp với lý lẽ ăn; dự phòng tai biến mạch vành, nhồi máu cơ tim, xơ vữa động mạch

Tác dụng không mong muốn: đau, mỏi và tiêu cơ vân; có thể có rối loạn tiêu hóa và tăng men gan không hiện tượng khi dùng thuốc.

Fibrat

Bao gồm: fenofibrat, gemfibrozil, ciprofibrat, clofibrat

Cơ chế tác dụng : Fibrat làm hạ lipoprotein máu chủ yếu bằng cách ức chế quá trình sinh tổng hợp cholesterol ở gan thông qua việc ức chế enzym HMG-CoA reductase trong tế bào. Thuốc làm giảm LDL-C, tăng HDL-C, từ đây tham gia nâng cấp sự phân bố của cholesterol trong huyết tương. Mặt khác, thuốc còn làm tăng hoạt tính của lipase trong tế bào, khác nhau là tế bào cơ nên làm tăng thủy phân triglycerid và tăng thoái hóa VLDL.

Chỉ định: tăng Lipoprotein máu nguyên phát, kết hợp với lý lẽ ăn hạn chế lipid. Fibrat có thể được kết hợp với các statin để tăng hiệu quả chữa trị trên người bệnh rối loạn lipid máu nhàng nhàng và nặng.

Tác dụng không mong muốn: thuốc có thể gây rối loạn tiêu hóa như buồn nôn, khó tiêu, đi tả ; tác dụng phụ trên cơ như đau,mỏi, yếu cơ, teo cơ; rối loạn tâm thần trung ương như đau đầu , chóng mặt , mệt mỏi

Resin chelat hóa

Bao gồm: cholestyramin, colestipol

Cơ chế tác dụng : Cholestyramine làm giảm tải thu nhận muối mật từ ruột non. Lượng muối mật trong máu giảm xuống, kích thích gan phải tăng tạo muối mật từ cholesterol, do đó là m giảm lượng cholesterol trong máu.

chỉ định : tăng cholesterol máu, tăng bilirubin máu không kèm tắc mật hoàn toàn.

tác dụng không mong muốn: rối loạn tiêu hóa (buồn nôn, đầy bụng, táo bón), làm giảm hấp thủ của một số thuốc dùng cùng như phenobarbital, thyroxin,..

tài liệu tìm hiểu thêm

1. giáo trình dược lý học tập 2, nhà xuất bản Y học

2. giáo trình Hóa sinh học , Bộ Y tế, 2012

Item :77

Trong phiếu kết quả xét nghiệm máu thường quy, thường sẽ có các chỉ số liên quan đến rối loạn lipid máu như Cholesterol (3.9-5.2 mmol/l), triglycerid (<2.3 mmol/l

Ngày viết:
Ga chống thấm Cotton là trang web chuyên chia sẻ kiến thức và kinh doanh sản phẩm Ga Chống Thâm Cotton 100% uy tín tại Việt Nam, với mong muốn đưa sản phẩm hàng Việt tới tay người tiêu dùng