I. TRIỆU CHỨNG
1. Chủ quan: đau, sợ sáng, giảm thị lực .
2. Khách quan: xuất hiện trên cả 2 mắt:
– Cương tụ kết mạc
– Phản ứng tiền phòng nặng 2 mắt, lắng đọng mỡ mặt sau giác mạc.
– Các hạt không sắc tố (Dallen – Fuchs) trên lớp biểu mô sắc tố võng mạc (1/3 các trường hợp ).
– Dày hắc mạc
– Các dấu hiệu khác như: phản ứng viêm dính mống mắt đồng tử, Tyndal tiền phòng và pha lê thể, bong võng mạc thanh dịch đa ổ, viêm phù gai thị…
II. CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
– VKH, Sarcoidosis.
– Kích thích giao cảm.
III. NGUYÊN NHÂN
– Sau chấn thương xuyên hay sau giải phẫu (xuất hiện từ vài ngày đến vài chục năm, nhiều nhất 3 tháng đầu sau CT, 90% xuất hiện trong năm đầu sau CT).
IV. CẬN LÂM SÀNG
– Siêu Âm B
– Angiography
– OCT
V. ĐIỀU TRỊ
– Liệt thể mi: Atropin 1% 2-3 lần/ngày
– Điều trị Corticoid
Corticoid nhỏ: Prednisolone acetate 1% mỗi 2 h 1 lần. Corticoid toàn thân:
Tháng thứ nhất
• 1-1,5 mg/kg/ngày (uống) hoặc 100 -200 mg/ngày (truyền TM) tùy chừng độ viêm, thời gian chữa trị tối đa là một tháng
• Hoặc 1g/ngày x 3 ngày (tấn công ) truyền TM trường hợp bức xúc viêm nặng, sau đó quay về liều gia hạn như trên
Tháng thứ 2 giảm liều corticoid, cho tới liều 15 mg/ ngày thì có thể dùng cách ngày, cứ 10 ngày là Chiết khấu 10% . Điều trị thường kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm. Cân nhắc liều lượng đáp ứng chữa trị , nếu tái phát phải chữa trị lại từ đầu.
• Điều trị cung ứng : Calcium 1500 Ul/ngày hoặc vitamin D 800 Ul/ngày.
Điều trị ức chế miễn nhiễm :
Chỉ định:
– Không đáp ứng với chữa trị corticoid.
– Bệnh tái phát khi giảm liều với liều gia hạn Prednisone > 10mg
– Có các biến chứng nặng của corticoid.
Thuốc chữa trị cyclosporin A (CSA). Thuốc có công dụng sau vài tuần nên cần phải câu kết với corticoid.
Nếu bệnh không đáp ứng với chữa trị corticoid
• Neoral 2mg/kg/ngày,kết hợp với prednisone 1 mg/1kg/ngày
• Nếu bệnh đáp ứng tốt, sau 4 đến 8 tuần giảm liều nhanh và ngưng corticoid. Sau 3 tháng: giảm liều Neoral 0,5 mg/kg/ngày mỗi 4 đến 6 tuần
• Nếu bệnh không đáp ứng , tăng liều Neoral 5 – 7,5 mg/kg/ngày, sau đó giảm liều từ từ (sơ đồ giảm liều Neoral – bảng phụ lục)
Nếu bệnh tái phát khi đang giảm liều corticoid
• Neoral 2mg/kg/ngày, kết hợp corticoid liều phù hợp (liều corticoid trước đó hoặc liều tấn công tùy chừng độ nặng của bệnh). Sau 4 đến 8 tuần, giảm liều nhanh corticoid.
• Khi đáp ứng tốt, sau 3tháng: giảm liều Neoral 0,5 mg/kg mỗi 4 đến 6 tuần
• Khi bệnh không đáp ứng , tăng liều Neoral 5 – 7,5 mg/kg/ngày, sau đó giảm liều từ từ (sơ đồ giảm liều Neoral – bảng phụ lục)
Theo dõi:
– Huyết áp mỗi khi tái khám (thường tăng áp huyết tâm trương)
– Creatinin/máu mỗi 2 tuần trong 2 tháng đầu tiên , và mỗ tháng tiếp theo
– Công thức máu, công dụng gan, Mg+ mỗi 3 tháng
Nhiễm độc thận ít khi xảy ra ở người bệnh trẻ < 30 tuổi, liều CSA thấp < 5 mg/kg/ngày, creatinin/máu tăng < 30%. Vì vậy khi creatinin/máu tăng > 30%, cần giảm liều CSA.
PHỤ LỤC
Sơ đồ giảm liều CSA
Tác dụng phụ của CSA:
Nhiễm độc thận, cao áp huyết thường xuyên
Run thuộc hạ , suy gan, tăng sản nướu, đau cơ, chứng rậm lông, rối loạn tiêu hóa…. Cách giảm liều Corticoid uống
Liều mở đầu |
1 mg/kg/ngày |
Liềkhuất tất đa (người lớn) |
60 – 80 mg/ngày, có thể lên đến 100 -200 mg/ngày Trường hợp bức xúc viêm nặng có thể dùng 1g/ngày x 3 ngày |
Liều gia hạn |
≤ 10 mg/ngày |
Sơ đồ giảm liều |
40 mg/ngày, giảm 10 mg sau mỗi 1-2 tuần 40 – 20 mg/ngày, giảm 5 mg sau mỗi 1-2 tuần 20 – 10 mg/ngày, giảm 2,5 mg sau mỗi 1-2 tuần 10 – 0 mg/ngày, giảm 1 – 2,5 mg sau mỗi 1-4 tuần |
Theo dõi |
HA, trọng lượng , đường huyết mỗi 3 tháng Lipid (cholesterol, triglycerides) máu hàng năm Mật độ xương trong 3 tháng đầu chữa trị và hàng năm |
Điều trị bổ xung |
Calcium 1500 UI/ngày, vitamin D 800 UI/ngày |
Item :59
Nhãn viêm giao cảm là tình trạng viêm màng bồ đào dạng tổ chức hạt xảy ra sau chấn thương xuyên hay phẫu thuật nội nhãn. Viêm thường xuất hiện ở mắt bị chấn thương