HỘI CHỨNG TIÊU CƠ VÂN CẤP tin tức tại bệnh thận, tiết liệu

Đánh giá

HỘI CHỨNG TIÊU CƠ VÂN CẤP tin tức tại bệnh thận, tiết liệu

 

ĐẠI CƯƠNG

1. Định nghĩa

Tiêu cơ vân (Rhabdomyolysis-TCV) là 1 hội chứng trong đó các tế bào cơ vân bị thương tổn và huỷ hoại dẫn đến phóng thích một loạt các chất trong tế bào cơ vào máu: kali, axit uric, myoglobin, axit lactic, các enzym: creatine kinase (CK), AST, ALT… dẫn đến rối loạn nước điện giải, toan chuyển hoá, sốc, tăng kali máu, hội chứng khoang, ngoài ra myoglobin còn làm tắc ống thận gây suy thận cấp. TCV được biết từ năm 1941 sau trận ném bom ở Luân Đôn, đã được Bywaters và Beall biểu thị với tên gọi “hội chứng vùi lấp”.

2. Nguyên nhân

– Nguyên nhân chấn thương : chấn thương nặng, hội chứng vùi lấp, điện giật, bỏng nhiệt nặng…

– Nguyên nhân nội khoa:

+ Ngộ độc ( rượi, thuốc an thần . strychnine, rimifon và các chất gây co giật khác ,thuốc ngủ, …).

+ Do thuốc: các thuốc nhóm statin, cocain, heroin, các ma túy tổng hợp.

+ Hôn thú vị bất động lâu (tai biến huyết quản não..).

+ Co giật toàn thân nặng và kéo dài hoặc vận động cơ quá mức.

+ Nọc độc : Rắn cắn, ong đốt, …

+ Một số loại nhiễm trùng : uốn ván, vi khuẩn, virus.

+ Thiếu máu tổng số cấp tính: tắc động mạch cấp tính do chèn lấn , do hơi, do cục máu đông sau các khoa học xâm lấm huyết quản

– Một số tình huống khác: tăng, hoặc hạ thân nhiệt kéo dài, giảm kali máu, giảm natri máu, nhiễn toan xêtôn, hôn mê tăng thẩm thấu, viêm da-cơ, suy giáp, thiếu một số men chuyển hóa….

3. Các nguyên tố nguy cơ suy thận cấp do tiêu cơ vân cấp

– Sốc do chấn thương nặng.

– Huyết áp tâm thu < 90 mmHg.

– Creatine kinase (CK)> 15.000 công ty /ml.

– Suy hô hấp cấp.

– Điều trị muộn > 12 giờ.

TRIỆU CHỨNG

1. Lâm sàng

– Triệu chứng đặc trưng : mức độ và biểu hiện tùy thuộc vào căn do

+ Đau cơ, mức độ đau cơ. Chỉ tiêu biểu ở người bệnh chấn thương, các bệnhnhân nội khoa thường ít biểu hiện tiêu biểu .

+ Nước tiểu màu đỏ nâu kế tiếp chuyển màu nâu đen.

+ Tăng men CK (CK tăng, tỉ lệ CKMB/CK toàn phần < 5% ).

– Các biểu hiện khác: sốt, nhịp tim nhanh, nôn và buồn nôn, đau bụng. Rối loạn tâm thần có thể do căn do gây bệnh (tỉ dụ : chấn thương, ngộ độc, rối loạn điện giải).

2. Cận lâm sàng

– Xét nghiệm CK máu trên1000 công ty /ml, tỷ lệ CKMB/CK <5%.

– Urê, creatinin tăng.

– A xit uric, AST, ALT tăng.

– Khí máu (thường thấy toan chuyển hoá : pH và HCO3-máu giảm).

– Điện giải đồ: Giảm natri, canxi. Tăng kali và phospho (lưu ý : có thể tăng rất nhanh kali dẫn tới ngừng tuần hoàn, cần làm xét nghiêm nhiều lần và theo dõi điện tim liên tiếp ).

– Các xét nghiệm khác phục vụ cho chẩn đoán căn do .

– Chẩn đoán hình ảnh:phụ thuộc vào căn do gây ra tiêu cơ vân cấp.

CHẨN ĐOÁN

1. Chẩn đoán kiểm tra

– Có một căn do gợi ýdẫn đến tình trạng TCV cấp.

– Xét nghiệm giúp chẩn đoán kiểm tra .

+ Men CK máu trên 1000 công ty /ml (gấp 5 lần đơn giản ), tỷ lệ CKMB/CK <5

+ Loại trừ các căn do khác : nhồi máu cơ tim , nhồi máu não.

+ Có hemoglobin hoặc myoglobin trong nước đái , nước đái mầu đỏ nâu.

2. Chẩn đoán nhận biết

– Nhồi máu cơ tim cấp: lâm sàng có đau ngực , có những thay đổi trên điện tim: ST chênh, sóng Q . Tỷ lệ CKMB/CKtoàn phần > 5%, troponin T tăng trên 0,05 U/l,…

– Nhồi máu não mới: CK tăng, tất nhiên các tín hiệu tâm thần khu trú. Có hình ảnh nhồi máu não trên chụp CT scan hoặc MRI

– Đái máu và đái ra hemoglobin.

– Bệnh viêm cơ tự miễn.

– Huyết khối tĩnh mạch sâu.

XỬ TRÍ

1. Xử trí chung

– cam đoan các bước hồi sức cấp cứu lúc đầu chủ quản :

+ A (Airway) bảo đảm thông thoáng đường thở.

+ B (Breathing), bảo đảm hô hấp.

+ C (Circulation) bảo đảm tuần hoàn…

– Nhận định thương tổn :

+ Nhận định các thương tổn .

+ Lập kế hoạch xử trí tạm thời khác biệt lưu ý cột sống cổ, sọ não…

– cam đoan cân nặng dịch truyền:

+ Cân bằng dịch vào– ra, đề phòng và chữa trị các rối loạn điện giải, toan kiềm.

+ Đặt catheter để truyền dịch

+ Dịch truyền: lưu ý khi người bệnh có CK > 5000 UI/L. Truyền dịch đẳng trương có pha kali, ít ra 100-200 ml/giờ, bảo đảm nước đái 200-250ml/giờ. Theo dõi kali, natri máu 2- 3 lần / ngày. Chú ý tăng gánh dung tích thừa dịch ở người bệnh cao tuổi, có tiền sử suy tim, bệnh mạch vành cấp hoặc mãn tính .

+ Bicarbonate: kiềm hóa nước đái , pH nước đái khoảng 6,5. pH máu dưới 7,5 và HCO3 dưới 30 mmol/l. Chú ý đề phòng hạ Canxi máu.

+,Lợi tiểu quai (furosemid 20 – 40 mg tĩnh mạch mỗi lần) hoặc manitol 1-2 g/kg/ngày, chỉ định khi truyền đủ dịch và số lượng nước đái ít hơn nhiều so với lượng dịch đưa vào cơ thể .

+ Điều trị các rối loạn điện giải: hạ canxi máu, tăng kali máu, tăng axit uric, tăng phosphat máu.

– Điều trị căn do :

+ Xác định căn do gây ra để giải quyết căn do , đồng thời kiểm tra người bệnh có nguy cơ suy thận cấp hay không?

+ Nếu có thì chữa trị ngay theo “phác đồ chữa trị suy thận cấp ở người bệnh tiêu cơ vân cấp”.

2. Điều trị suy thận cấp, tăng kali máu cấp

– Nếu suy thận cấp (chữa trị theo phác đồ suy thận cấp): cân bằng nước điện giải, kiềm toan, bảo đảm dinh dưỡng.

– Lọc máu khi có chỉ định .

– Dùng các thuốc cần điều chỉnh liều cho thích hợp , theo mức lọc cầu thận.

3. Điều trị hội chứng khoang

– Khám nhiều lần, biểu thị phát triển và mức độ thương tổn của các tín hiệu mạch, tâm thần , phần mềm …

– Rạch bao cân cơ để giảm áp (fasciotomy): trùng hợp sờ được mạch ở chi bịthương tổn , lưu ý tránh rạch vào động mạch hoặc các dây tâm thần hạn chế các nguy cơ nhiễm trùng khi nào cũng có.

– Cắt cụt nếu không bảo tàng được nữa.

BIẾN CHỨNG

– Rối loạn nước (do nước tích trữ trong cơ), có thể dẫn đến sốc do giảm dung tích trong lòng mạch, và hội chứng khoang.

– Rối loạn điện giải (hạ natri, can xi , tăng kali, phospho).

– Toan chuyển hóa.

– Đông máu tản mác trong lòng mạch (DIC).

– Suy thận cấp.

– Suy đa tạng.

PHÒNG BỆNH

– Phải nghĩ đến tiêu cơ vân cấp nếu người bệnh nằm lâu, ngộ độc nặng hoặc có tăng men CK… hoặc màu sắc nước đái sẫm màu.

– Nếu nghi ngại có thể xảy ra tiêu cơ vân, thực hiện truyền dịch hoàn toản với vận tốc 1000-2000 ml/giờ và cho thuốc lợi tiểu đủ để duy trì lượng nước đái 150 -200ml/giờ, chữa trị càng sớm càng tốt.

Item :124

Tiêu cơ vân (Rhabdomyolysis-TCV) là một hội chứng trong đó các tế bào cơ vân bị tổn thương và huỷ hoại dẫn đến giải phóng một loạt các chất trong tế bào cơ vào máu

Ngày viết:
Ga chống thấm Cotton là trang web chuyên chia sẻ kiến thức và kinh doanh sản phẩm Ga Chống Thâm Cotton 100% uy tín tại Việt Nam, với mong muốn đưa sản phẩm hàng Việt tới tay người tiêu dùng