ĐẠI CƯƠNG
1. Định nghĩa
Hội chứng bong vảy da do tụ cầu hay bệnh Ritter được bác sĩ người Đức Gotfried Ritter von Rittershain trình bày lần đầu vào năm 1878. Bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ do độc tố của tụ cầu vàng gây ra và có thể gây thành dịch ở trẻ lọt lòng trong bệnh viện.
2. Nguyên nhân
Tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus) tiết ra độc tố gây bong da lưu hành trong máu người bệnh . Có 2 loại độc tố khác lạ là exfoliative toxin A và B (ETA, ETB). Các độc tố làm phân cắt desmoglein 1 (thường nằm ở lớp hạt của thượng bì) gây ra các bọng nước khu trú nông, dễ vỡ và bong vảy rất nhanh.
CHẨN ĐOÁN
1. Chẩn đoán kiểm tra
– Lâm sàng:
+ Thường hình thành ở trẻ lọt lòng , trẻ mỏ . Có thể hình thành trên người lớn nhất là người bệnh bị suy thận hoặc suy giảm miễn dịch .
+ Nhiễm khuẩn tụ cầu vàng lúc đầu có thể là tổn thương chốc hoặc nhọt.
+ Khởi phát người bệnh sốt cao, mệt mỏi , khó tính , kích thích, đau họng và đau rát da. tiếp đến hình thành ban màu hồng nhạt , thường ở quanh miệng.
+ Sau 1-2 ngày hình thành các bọng nước nông, nhanh nhảu vỡ chia thành lớp vảy da mỏng, nhăn nheo như giấy cuốn thuốc lá. Có thể có đỏ da toàn thân.
+Dấu hiệu Nikolsky dương tính.
+Thương tổn khỏi không để lại sẹo.
+ Có thể hình thành viêm kết mạc.
– Cận lâm sàng:
+ Bọng nước vẹn nguyên thường diệt trùng .
+ Nuôi cấy vi khuẩn từ nước tiểu , máu, vòm họng, rốn, vùng da nghi ngại nhiễm khuẩn.
+ Sinh thiết da chỉ làm để kết luận nhận biết , nhất là với hội chứng Lyell: Trên tiêu bản có thể thấy bọng nước nằm ở phần dưới của lớp hạt, bong vảy và rất ít hoại tử.
2. Chẩn đoán nhận biết
– Hội chứng Lyell: nguyên cớ do thuốc, hoại tử phần thượng bì, tổn thương niêm mạc thường xuyên , tiên đoán rất nặng.
– Bỏng nắng.
– Chốc bọng nước lớn.
– Ban đỏ do virút: hội chứng viêm long, dát đỏ dạng tinh hồng nhiệt hoặc dạng sởi.
– Pemphigus thể đỏ da: bệnh bọng nước tự miễn, hiếm gặp ở trẻ mỏ .
ĐIỀU TRỊ
1. Nguyên tắc chung
– Kháng sinh toàn thân
– Bồi phụ nước-điện giải/nâng cấp thể trạng
1. Điều trị cụ thể
– Tùy tình trạng dịch tễ để lựa chọn kháng sinh, tốt nhất là amoxicillin kết hợp với acid clavulanic: trẻ mỏ < 12 tuổi: 30 mg/kg/ngày chia 2 lần, trẻ mỏ > 12 tuổi: 40mg/kg/ngày. Thời gian chữa trị 7ngày.
– Tụ cầu vàng mẫn cảm methicillin: oxacillin 150 mg/kg/ngày chia đều 6giờ/lần trong 5-7 ngày.
– Tụ cầu vàng kháng methicillin: vancomycin 40-60 mg/kg/ngày chia đều 6giờ/lần trong 7-14 ngày
– Điều trị cung ứng : kem, mỡ dưỡng ẩm để nâng cấp hào kiệt phục hồi của da.
TIẾN TRIỂN VÀ BIẾN CHỨNG
– Đáp ứng tốt với chữa trị và thường khỏi hoàn toàn sau 5-7 ngày.
– Trường hợp nặng có thể gây tử chiến , nhất là ở trẻ suy dinh dưỡng, người suy thận hay suy giảm miễn dịch .
– Biến chứng: nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi…
PHÒNG BỆNH
– Cách ly trẻ cho đến khi khỏi bệnh.
– Nâng cao thể trạng.
– Điều trị sớm các ổ nhiễm khuẩn bằng kháng sinh đủ liều.
– Vệ sinh cá nhân
Item :60
Hội chứng bong vảy da do tụ cầu hay bệnh Ritter được bác sĩ người Đức Gotfried Ritter von Rittershain mô tả lần đầu vào năm 1878. Bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ do độc tố củ
