Điều trị và phòng ngừa bệnh tiêu chảy: những điều cần biết

Giới thiệu

Tiêu chảy là biểu hiện đi ngoài nhiều lần trong ngoài, sự tống phân nhanh và phân nhiều nước. Đây là một biểu hiện thường gặp do nhiều căn nguyên gây nên.

Bệnh được chia thành đi tả cấp và đi tả mạn

Tiêu chảy cấp là do việc một số loại vi khuẩn, virus và kí sinh trùng gây nên. Hoặc có thể là do việc nhiễm độc 1 số kim loại nặng, dị ứng dạ dày ruột.

Tiểu chảy mạn do sự tổn thương đặc hiệu ở thành ruột : khối u trực tràng, viêm ru ột, nhiễm kí sinh trùng. Do tổn thương ở ruột gây rối loạn tiêu hóa và tiếp thu ( bị cắt đoạn ruột, dạ dày , viêm tụy, bẩm sinh thiếu men tiêu hóa sữa), hoặc bệnh lý các cơ quan khác ( suy dinh dưỡng, nhiễm độc giáp, suy thận, rối loạn hoạt động thần kinh cảm giác ), loạn khuẩn ruột.

Điều trị bệnh

Khi gặp các biểu hiện như đi ngoài nhiều lần trong ngày, tống phân nhanh, phân lỏng không thành khuôn hoặc toàn nước, có thể kèm nhầy hoặc phân sống, đau bụng hoặc không, có thể nôn hoặc không. Cần kiểm tra tò mò căn nguyên kết hợp với các xét nghiệm kết luận căn nguyên và đánh giá chừng độ .

• Hematocrit, điện giải đồ.
• Tìm vi khuẩn, virus, kí sinh trùng trong phân.
• Thăm dò tính năng dạ dày ruột.
• Thăm dò hình thái: chụp X – quang, siêu âm , soi trực tràng.

Cần đánh giá chừng độ đi tả và có giải pháp xử lý kịp thời.

Mục tiêu điều trị :

Dự phòng mất nước khi chưa có dấu hiệu mất nước.

Điều trị mất nước khi có dấu hiệu mất nước.

Điều trị căn nguyên gây bệnh

Bổ sung nước và điện giải:

Bù nước và điện giải đối với đi tả cấp là rất cần thiết và phải thực hiện ngay với người bệnh đi tả cấp. Trong trường hợp đi tả mạn, việc bù nước và điện giải có thể chưa rất cần thiết ( trừ những trường hợp nặng ).

Cần phải căn cứ vào tình trạng mất nước để có giải pháp đáp ứng nước điện giải phù hợp :

• Mất nước nhẹ đến vừa: chủ yếu đáp ứng nước bằng đường uông
• Mất nước nặng và những người bệnh mất nước vừa nhưng sau 4 giờ bù nước theo đường uống không đỡ hoặc tiếp tục nôn thì phải được truyền tĩnh mạch.

Các loại dung dịch thường dùng để bù nước:

• Dung dịch ORS uống
• Dung dịch truyền tĩnh mạch: glucose 5%, NaCl 0,9%, NaHCO₃ 1,4%.
• Ringer lactat.

Với con trẻ việc đáp ứng kẽm vào dung dịch bù nước được khẳng định là có hiệu quả đối với điều trị đi tả cấp.

Điều trị căn nguyên gây bệnh

Trong các trường hợp đi tả là biểu hiện phụ của một bệnh ngiêm trọng hơn như viêm loét ruột già , bệnh Crohn và carcinoma ruột, ta nên sử dụng các loại thuốc cầm đi tả .

Các thuốc tính năng hấp phụ, tạo khuôn cho phân và giảm tần số đi ngoài attapulgite, polycarbophil.

Các thuốc giảm nhu động ruột như cá opiate, loperamide, diphenoxylate. Loại này được dùng với các chất hấp phụ không có tính năng . Không phục vụ trường hợp người bệnh nhiễm các loại vi khuẩn, virus, kí sinh trùng hoặc nhiễm độc.

Sử dụng kháng sinh trong các trường hợp sau:

• Tiêu chảy có kèm sốt, phân có máu, mủ.
• Tiêu chảy nặng( đi ngoài > 6 lần/ ngày, phân không thành khuôn).
• Tiêu chảy đã điều trị tích cực kéo dài trên 48 tiếng nhưng không có thành tựu .
• Bệnh nhân là con trẻ , người già , suy dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch .

Sau khi đã tìm được căn nguyên gây bệnh cụ thể , với mỗi một loại căn nguyên gây bệnh sẽ chọn lựa thuốc phù hợp để điều trị .

Chế độ ăn

• Đối với trẻ sơ sinh thì tiếp tục cho bú mẹ. Thực tế, sữa mẹ có tính năng kiểm soát an ninh chống lại sự phát triển của viêm ru ột, thúc đẩy phục hồi nhanh và cung cấp dinh dưỡng. Việc ngưng cho trẻ bú sữa mẹ còn làm gia tăng tình trạng mất nước của trẻ.
• Việc đáp ứng các loại hoa quả như chuối, táo hay các loại ngũ cốc như gạo không được khẳng định là có hiệu quả trong việc điều trị tiêu chả.

Các giải pháp phòng tránh

Cải thiện điều kiện vệ sinh

Nhiều nghiên cứu và phân tích chỉ ra rằng việc nâng cao nguồn nước và điều kiện vệ sinh làm giảm nguy cơ đi tả . Sử dụng các hệ thống lọc nước, cấp nước, đường ống dẫn nước có đảm bảo chất lượng . Xây dựng các nhà vệ sinh phù hợp .

Rửa tay

Rửa tay bằng xa phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh được khẳng định là có hiệu quả trong việc ngăn ngừa nguy cơ đi tả . Ở các nước kém phát triển việc nhân thức vấn đề rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh là chưa vừa đủ dẫn đến tình trạng bệnh đi tả gia tăng .

Nguồn nước

Nguồn nước ô nhiễm là một trong các tác nhân lây truyền bệnh đi tả . Một số nghiên cứu và phân tích về nâng cao cấp nước và vệ sinh cho thấy giảm 22-27% tỷ trọng bị bệnh và giảm 21-30% tỷ trọng tử vong thúc đẩy đến bệnh đi tả .

Sử dụng vaccine

Rota virus là một trong những căn nguyên gây ra bệnh đi tả . Việc sử dụng vaccine sẽ đem lại hiệu quả phòng bệnh.

chất bổ

Sự thiếu dinh dưỡng trong phương pháp ăn ở các nước đang phát triển cũng là căn nguyên gây ra bệnh đi tả . Việc đáp ứng kẽm đã làm giảm đáng kể tỉ lệ mắc đi tả . Nhiều tài liệu cho thấy việc đáp ứng vitamin A cũng làm giảm đáng kể người bệnh bị bệnh đi tả .

Nuôi con bằng sữa mẹ.

Nên cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục bú sữa mẹ cho đến 2 tuổi. Việc trẻ bú sữa mẹ làm giảm tỉ lệ tử vong của trẻ mắc đi tả .

Copy ghi nguồn TrungTamThuoc.com

Link Post bài viết :Điều trị và phòng tránh bệnh đi tả : những điều cần biết

Tài liệu tìm hiểu thêm

1. Medscape, diarrhea.
2. Wikipedia, diarrhea.
3. Sách bệnh học.

Item :156

Tiêu chảy là hiện tượng đi ngoài nhiều lần trong ngoài, sự tống phân nhanh và phân nhiều nước. Đây là một triệu chứng thường gặp do nhiều nguyên nhân gây nên.
khi đ