Giới thiệu
Morphin là 1 thuốc giảm đau nhóm opioid. Nó được sử dụng trong các tình huống đau vừa và đau nặng. Có chức năng giảm đau mạnh, chọn lựa . Tuy nhiên việc sử dụng thuốc này trong chữa trị giảm đau cần được lưu ý vì nếu sử dụng kéo dài loại thuốc này có thể gây ra tình trạng dựa vào thuốc và nhiều chức năng không mong muốn.
Morphin cũng là 1 chất nội sinh trong thân thể nhập cuộc vào thời kỳ điều hòa sự dẫn truyền xung động tâm thần ở nhiều nơi như vỏ não, tủy sống. Chúng thường phóng thích khi thân thể gặp stress.
Các chức năng của morphin sẽ bị giảm hoặc mất khi dùng các chất đối kháng opioid như naloxone, naltrexone
Cấu trúc của morphin
Cơ chế chức năng :
Tác dụng theo bề ngoài giảm đau trung ương
Có 3 loại receptor của morphin
Receptor µ : có vai trò giảm đau, ức chế hô hấp, co tiểu đồng , ức chế co cơ trơn, sảng khoái, an thần.
Receptor k : vai trò giảm đau, ức chế hô hấp, co tiểu đồng , an than.
Receptor δ : giảm đau, sảng khoái, ảo giác.
Cơ chế: các receptor opioid cặp đôi với với protein Gi. Opioid hoạt hóa Gi ức chế adenylcyclase đẫn đến ức chế kênh Ca++, hoạt hóa kênh K+, từ đó ức chế phóng thích chất P và acid glutamic, chung cục dẫn tới ức chế dẫn truyền xung động tâm thần ( xúc cảm đau).
Điểm sáng chức năng của morphin:
Trên tâm thần trung ương – tâm thần :
giảm đau mạnh, sâu ( chọn lựa trên trọng điểm đau, không làm tác động tới xúc cảm khác và không mất tinh thần do nó tác động chọn lựa trên receptor µ nên làm giảm phóng thích chất dẫn truyền tâm thần và tăng ngưỡng chịu đau ), an thần gây ngủ, sảng khoái, gây nghiện
Trên hô hấp:
ức chế hô hấp ( do giảm phục vụ của trọng điểm hô hấp với CO2 và ức chế trọng điểm hô hấp ở hành não), co cơ trơn khí phế quản, ức chế trọng điểm ho và làm giảm phản xạ ho.
Tuần hoàn:
liều cao gây ức chế tim, giãn mạch, hạ huyết áp
Tiêu hóa:
giảm nhu động, giảm tiết dich, co cơ vòng
Một số chức năng khác như gây nôn, hạ thân nhiệt, giảm chuyển hóa…
Chỉ định:
Morphin được công năng trong các tình huống
Đau nặng, đau sâu trong đau nội tạng hoặc đau không phục vụ với các thuốc giảm đau khác như sỏi mật, sỏi thận, chấn thương, ung nhọt …
Tiền mê.
Phù phổi cấp thể vừa và nhẹ.
Ho ra máu.
Tác dụng không mong muốn:
Buồn ngủ, táo bón, tăng sức ép đường mật, bí tiểu, gây nghiện, buồn nôn, nôn, suy hô hấp.
Chống công năng
Suy hô hấp, hen phế quản
Chấn thương sọ não, tăng sức ép nội sọ
Trạng thái co giật
Ngộ độc rượu cấp, đang dùng IMAO ( có thể xảy ra ảnh hưởng thuốc nguy hiểm ).
Suy gan nặng, đau bụng không rõ duyên cớ
Người già, đàn bà mang thai, trẻ thơ < 30 tháng.
Độc tính
Độc tính cấp
Triệu chứng:
Buồn nôn, nôn, bí tiểu, suy hô hấp, co tiểu đồng .
Nặng: hôn mê, trụy tim mạch, tử trận .
Xử trí : sử dụng thuốc đối kháng như naloxone, atropine
Trợ hô hấp, tuần hoàn
Độc tính mạn :
Triệu chứng
Lệ thuộc thuốc cả về thể chất và tinh thần .
Khi ngừng thuốc có thể gây ra hội chứng cai thuốc
Xử trí:
Ngừng thuốc, sửa chữa bằng methadone
Điều trị củng cố bằng naltrexone
Cách ly môi trường, liệu pháp tâm lý .
Copy ghi nguồn TrungTamThuoc.com
Link bài viết : bề ngoài , hiệu quả và chức năng không mong muốn của morphin
Item :70
Morphin là một thuốc giảm đau nhóm opioid. Nó được sử dụng trong các trường hợp đau vừa và đau nặng. Có tác dụng giảm đau mạnh, chọn lọc. Tuy nhiên việc sử dụng nhóm
