ĐẠI CƯƠNG
Chắp là một u hạt mạn tính lên đường từ tuyến Meibomius bị bít tắc. Chất bã bị tắc nghẽn thâm nhập vào các mô lân cận và gây ra một giận dữ viêm u hạt mạn tính .
Chắp là vô trùng trừ trường hợp bội nhiễm. Tình trạng này có thể khởi phát và trở nặng bởi viêm bờ mi và đưa đến nhiễm trùng bên trong tuyến Meibomius.
CHẨN ĐOÁN
1. Công việc kết luận
– Hỏi bệnh:
+ Yếu tố dịch tễ: có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào.
+ Tiền sử: trước đó có thể đã được kết luận bị viêm bờ mi hay viêm tuyến Meibonius.
– Dấu hiệu lâm sàng và diễn tiến bệnh:
+ Cảm giác vùng mi hơi cứng, nặng, chớp mắt hơi vướng.
+Đôi khi người bệnh cảm thấy hoa mắt do chắp mi trên đè lên giác mạc gây ra thực trạng loạn thị.
+Chắp phát triển rất đặc biệt : đôi lúc chắp tiến tới bình ổn , có khi vỡ ra phía kết mạc hoặc ngoài da tạo nên những u hạt viêm lớn.
– Khám:
+ Sờ nốt u nằm dưới da, trong sụn mi, có bờ rõ rệt, di động được với các tổ chức bao quanh , kích cỡ khoảng 0,3 – 1 cm, không viêm, không đau, kết mạc mi phù nề nhẹ.
+ Khi có bội nhiễm, sờ thấy đau và có nốt mủ.
+ Lật mi lên có thể thấy chắp hiện ra dưới kết mạc như một vết vàng nhạt hay xám nhạt, đôi lúc thấy u hạt dạng polyp do tổn thương thoát ra khỏi kết mạc sụn mi.
– Cận lâm sàng:
Chỉ định: trường hợp ngờ vực hoặc chắp tái nhiều lần, cần lấy khối chắp làm xét nghiệm phẫu thuật bệnh lý.
2. Chẩn đoán chứng thực
Khi có một nốt hiện ra trên mi mắt, to dần về kích cỡ , nằm trong sụn mi, có bờ rõ, di động được với các tổ chức bao quanh , có thể đau hoặc không. Lật mi lên có thể thấy vết vàng nhạt hay xám nhạt.
3. Chẩn đoán phân biệt
Carcinoma tế bào đáy hoặc tuyến bã có thể bị kết luận nhầm là chắp, vì vậy xét nghiệm mô bệnh học rất cần thiết đối với chắp dằng dai (kết hợp với rụng lông mi , thường xuyên ở người già ), hay tái phát hoặc không lừng danh .
ĐIỀU TRỊ
1. Nguyên tắc điều trị
+ Giữ vệ sinh mắt
+ Chườm ấm bằng gạc sạch
+ Mổ Ruột lấy chắp và vỏ bao nếu có công năng .
2. Điều trị lúc đầu
Chườm ấm 15 – 20 phút ngày 4 lần bằng gạc sạch có thể làm giảm hiện tượng đối với những tổn thương sớm.
3. Điều trị đặc hiệu
Những chắp to ảnh hưởng đến nhãn lực hoặc thẩm mỹ cần phải được lấy ra bằng phẫu thuật :
– Gây tê tại chỗ.
– Dùng cặp nhất quyết chắp.
– Rạch kết mạc vuông góc với bờ mi nạo sạch chất nhầy và bọc chắp, nếu để sót bọc thì chắp hay tái phát và nếu để sót chất nhầy thì viêm hậu phẫu ở bờ mi kéo dài.
– Băng mắt.
– Kháng sinh uống + nhỏ mắt 3 – 5 ngày:
+ Nhỏ mắt:
Chloramphenicol 0, 4% + Dexamethasone 0, 1%, nhỏ 4 – 8 lần/ngày. Hoặc
Tobramycin 0, 3% + Dexamethasone 0, 1%, nhỏ 4 – 8 lần/ngày. Hoặc
Ofloxacin 0, 3% + Dexamethasone 0, 1%, nhỏ 4 – 8 lần/ngày. Hoặc
Gentamycin 0, 3% + Dexamethasone 0, 1%, nhỏ 4 – 8 lần/ngày.
+ Kháng sinh uống Oxacyllin 50 – 100 mg/kg/ngày chia 3 lần, hoặc Amoxycillin 20 – 40 mg/kg/ngày chia 3 lần.
4. Theo dõi và tái khám
a. Chăm sóc và theo dõi tại nhà
– Ba giờ sau mổ, mở băng mắt, nhỏ thuốc và uống thuốc theo toa.
– Hạn chế dụi tay vào vết mổ.
b. Phòng ngừa
– Giữ vệ sinh mắt.
– Ăn uống điều độ, tránh ăn ngọt.
– Tránh táo bón.
c. Hẹn tái khám
– Thời gian thường quy: sau 3 – 5 ngày
– Dấu hiệu nặng cần khám ngay: sau thời hạn uống thuốc mắt vẫn sưng to, có máu hoặc mủ chảy ra từ vết mổ
Item :58
Chắp là một u hạt mạn tính xuất phát từ tuyến Meibomius bị bít tắc. Chất bã bị tắc nghẽn xâm nhập vào các mô lân cận và gây ra một phản ứng viêm u hạt mạn tính.Chắp
